فارسی
نارسایی کلیه:
یک وضعیت خطرناک است که میتواند بصورت حاد یا مزمن رخ دهد. در این مقاله به بررسی علائم نارسایی کلیه علل بروز و راه های پیشگیری و درمان آن می پردازیم.
نارسایی کلیه چیست؟
کلیه ها اندام های لوبیایی شکل الند که در دو طرف ستون فقرات قرار دارند. وظیفه کلیه ها دفع سموم از بدن است. کلیه ها از طریق دفع ادرار از مثانه مواد زائد را از بدن دقع کرده و به تنظیم مایعات و الکترولیت های بدن کمک میکنند. زمانی رخ میدهد که کلیه ها نتوانند سموم را به خوبی از بدن دفع کنند و ممنکن است حاد یا مزمن باشد. عوامل زبادی در بروز نارسایی کلیه نقش دارند که در زیر به آنها اشاره میکنیم:
- کم آبی
- جریان خون ناکافی به کلیه ها
- آسیب به کلیه ها
- مصرف برخی دارو ها
- قرار گرفتن در معرض سموم
انواع نارسایی کلیه:
به دو نوع حاد و مزمن تقسیم می شوند که در ادامه آنها را شرح میدهیم:
نارسایی حاد :
همان طور که از نامش مشخص است بصورت ناگهانی و معمولا در عرض چند ساعت تا چند روز بوز پیدا می کند. معمولا به دنبال عواملی مثل ضربه به کلیه انسداد مانند سنگ کلیه کاهش جریان خون به کلیه و فشار خون بالا رخ میدهد.
نارسایی مزمن :
معمولا بصورت تدریجی و در مدت زمان طولانی رخ میدهد. و در صورت عدم درمان باعث آسیب دائمی کلیوی و مرگ بیمار می شود.
علائم نارسایی کلیه:
بیماری های کلیه در مراحل اولیه اغلب بدون علائم اند یا علائم کمی دارند. شناخت علائم بیماری به تشخیص بموقع بیماری و پیشگیری از عوارض کمک میکند. علائم مشکلات کلیه عبارتند از:
- خستگی مفرط
- احساس گیجی یا اختلال در تمرکز
- تورم بوسژه در دست و مچ ها
- نیاز مکرر به دفع ادرار
- احساس طعم فلز در دهان
- گرفتگی و اسپاسم عضلانی
- خشکی پوست و خارش پوست
- کاهش اشتها
- استفراغ و ناراحتی گوارشی
درصورت مشاهده علائم دراسرع وقت با یک پزشک متخصص اورولوژیست مشورت کنید.
علل بروز نارسایی کلیوی :
در اغلب موارد ناشی از سایر مشکلاتی است که باعث آسیب دائمی به کلیه می شود. نارسایی کلیه آخرین مرحله بیماری کلیوی مزمن است و زمانی رخ میدهد که کلیه عملکرد طبیعی خود را از دست داده باشد.
دیابت و فشار خون بالا شایع ترین علل بروز هستند. بنابر این چکاب های منظم افراد مبتلا به دیابت و فشارخون بالا برای پیشگیری از عوارض کلیوی بسیار ضروری است و نباید نادیده گرفته شوند.
سایر علل بروز نارسایی کلیوی عبارتند از:
- ابتلا به بیماری خودایمنی مانند لوپوس
- بیماری ژنتیکی مانند کلیه پلی کیستیک
- سندرم نفروتیک
- عفونت
- سوءمصرف مواد مخدر و الکل
- گلومرولونفریت ( التهاب در عروق کوچک کلیه)
- ایجاد لخته در کلیه یا بافت اطراف آن
- مصرف خودسرانه برخی آنتی بیوتیک ها</li><li>مشکلات دستگاه ادراری
- مسمومیت با فلزات سنگین
- دیابت گنترل نشده
- شیمی درمانی
در مراحل ابتدایی عوامل خفیفی دارند که نباید به آنها بی توجهی کرد.
عوارض و خطرات نارسایی حاد کلیه:
نارسایی حاد کلیه با خطرات و عوارض جدی همراه است که ممکن است تهدید کننده ی زندگی بیمار باشد.
برخی از خطرات و عوارض نارسایی حاد کلیه عبارتند از:
تجمع مایعات در بدن: نارسایی حاد کلیه میتواند تجمع مایعات در بدن شود. در صورتی که مایعات در ریه تجمع پیدا کند باعث تنگی نفس در بیمار می شود.
درد قفسه سینه: در صورتی که التهاب در سطح لایه ی پوششی قلب ایجاد شود باعث درد قفسه سینه میشود.
اسیدوز متابولیک (اسیدی شدن خون) : در صورتی که خون به علت نارسایی حاد کلیه دوچار تجمع بیش از حد اسید میشود. باعث علائمی مانند تهوع استفراغ خواب آلودگی و تنگی نفس میشود.
ضعف عضلانی : در نارسایی حاد کلیوی تعادل مایعات و الکترولیت ها برهم میخ.رند که علاوه بر ضعف عضلانی باعث اختلال در ریتم قلب می شود.
آسیب دائمی کلیوی : گاهی نارسایی حاد کلیوی میتواند باعث آسیب دائمی به کلیه شود. در این شرایط نیاز به دیالیز یا پیوند کلیه است.
مرگ : نارشسایی حاد کلیه درصورت عدم درمان به موقع میتواند باعث از دست رفتن عملکرد کلیه و در نهایت مرگ می شود.
روش های تشخیص:
روش های مختلفی برای تشخیص نارسایی کلیه وجود دارد. برخی از رایج ترین روش های تشخیص عبارتند از :
آزمایش ادرار: یک روش متداول برای بررسی عملکرد کلیه هاست. در این آزمایش دفع احتمالی پروتئین یا فند در ادرار مشخص می شود. همچنین از نظر وجود گلبول قرمز و سفید و باکتری نیز بررسی می شود.
اندازه گیری حجم ادرار: یک روش آسان برای کمک به تشخیص نارسایی کلیه است. کاهش حجم کلی ادرار نشان دهنده وجود انسداد یا مشکلی در مسیر خروج ادرار است. که ممکن است ناشی از بیماری و آسیب وارد شده به کلیه باشد.
آزمایش خون: در آزمایش خون سطوح اوره و کراتینین اندازه گیری میشود. بالا رفتن ناکهانی سطح اوره و کراتینین نشان دهنده آسیب حاد کلیه است.
تصویر برداری : با استفاده از سونوگرافی سی تی اسکن و ام ار آی از کلیه و مجاری ادراری تصاویری تهیه می شود. از نظر انسداد یا سایر مشکلات توسط متخصص بررسی می شود.
نمونه برداری یا بیوپسی از کلیه: وجود بافت غیر طبیعی رسوب یا میکروب در آن بررسی می شود.
درمان نارسایی کلیه:
درمان های مختلفی برای نارسایی کلیه وجود دارد که با توجه به علت نارسایی کلیه انتخاب می شوند.
دیالیز: یکی از روش های درمان علامتی نارسایی کلیه می باشد. در این روش خون با کمک دستگاه دیالیز از سموم پاک می شود. در کنار دیالیز اغلب پیروی از یک رژیم غذایی کم پتاسیم و کم نمک نیز توصیه می شود.
بدون دیدگاه